Osteoporoza przez wiele lat może nie dawać żadnych objawów, a jej pierwszym sygnałem bywa dopiero złamanie. Dlatego tak ważne jest wczesne rozpoznanie choroby, zanim doprowadzi do poważnych konsekwencji zdrowotnych. W Polsce możliwe jest wykonanie różnych badań diagnostycznych w kierunku osteoporozy, jednak nie każdy pacjent wie, gdzie można zrobić badanie na osteoporozę, kto może je zlecić i jakie są jego koszty. W tym artykule przedstawiamy szczegółowy przegląd dostępnych rozwiązań diagnostycznych dla osób podejrzewających u siebie obniżoną gęstość mineralną kości.
Dowiesz się m.in.:
- gdzie można zrobić badanie na osteoporozę i jakie masz opcje
- jak wygląda badanie densytometryczne
- czym różni się badanie NFZ od prywatnego
- kto powinien się przebadać i kiedy
- czy badanie na osteoporozę jest bolesne
Spis treści
- Na czym polega badanie na osteoporozę
- Gdzie można zrobić badanie na osteoporozę w Polsce
- Densytometria – podstawowa metoda wykrywania osteoporozy
- Badanie na osteoporozę na NFZ – kto może skorzystać
- Badanie prywatne – koszt, zalety i szybki termin
- Kiedy warto się przebadać
- Jak się przygotować do badania
- FAQ – najczęstsze pytania pacjentów
Na czym polega badanie na osteoporozę
Diagnostyka osteoporozy opiera się przede wszystkim na pomiarze gęstości mineralnej kości (BMD). Najczęściej stosowaną metodą jest densytometria, czyli bezinwazyjne i szybkie badanie za pomocą specjalistycznego aparatu RTG o niskiej dawce promieniowania. Analizuje się najczęściej kości udowe, kręgosłup lędźwiowy lub przedramię.
Wynik densytometrii porównuje gęstość mineralną kości pacjenta z wartościami referencyjnymi dla zdrowej populacji. Na tej podstawie lekarz może ocenić, czy występuje osteopenia (obniżona gęstość) lub osteoporoza.
Gdzie można zrobić badanie na osteoporozę w Polsce
Badanie można wykonać w:
- publicznych poradniach specjalistycznych (reumatologicznych, endokrynologicznych, osteoporotycznych)
- szpitalach posiadających pracownie densytometryczne
- prywatnych placówkach medycznych i centrach diagnostycznych
W większych miastach, takich jak Warszawa, Kraków, Wrocław czy Gdańsk, dostępność pracowni densytometrycznych jest bardzo dobra. W mniejszych ośrodkach warto sprawdzić ofertę prywatnych przychodni.
Densytometria – podstawowa metoda wykrywania osteoporozy
Densytometria to badanie szybkie (5–10 minut), bezbolesne i nieinwazyjne. Pacjent leży na specjalnym stole, a aparat przesuwa się nad badanym obszarem ciała. Wynik otrzymuje się zwykle od razu lub w ciągu kilku dni.
Densytometria może być wykonywana metodą DEXA (najdokładniejsza), QCT (tomografia komputerowa) lub ultradźwiękowo (rzadziej, mniej precyzyjna). Standardem w Polsce pozostaje metoda DEXA.
Badanie na osteoporozę na NFZ – kto może skorzystać
Z badania na NFZ mogą skorzystać osoby spełniające określone kryteria, np.:
- kobiety po 65. roku życia
- mężczyźni po 70. roku życia
- osoby po złamaniach niskoenergetycznych
- pacjenci przewlekle leczeni glikokortykosteroidami
- osoby z innymi czynnikami ryzyka (np. reumatoidalne zapalenie stawów, nadczynność tarczycy)
Wymagane jest skierowanie od lekarza POZ lub specjalisty.
Badanie prywatne – koszt, zalety i szybki termin
Badanie densytometryczne prywatnie kosztuje zazwyczaj od 100 do 200 zł, w zależności od lokalizacji i zakresu badania. Niektóre placówki oferują pakiety zawierające dodatkowe konsultacje z lekarzem lub oznaczenia laboratoryjne (np. poziom wapnia, witaminy D).
Zaletą badań prywatnych jest brak kolejek oraz możliwość szybkiego ustalenia terminu. Jest to dobre rozwiązanie dla osób, które mają objawy lub chcą profilaktycznie sprawdzić swój stan zdrowia.
Kiedy warto się przebadać
Badanie na osteoporozę warto wykonać:
- u kobiet po 50. roku życia i mężczyzn po 60. roku życia
- w przypadku wystąpienia złamań przy niewielkim urazie
- przy szybkim spadku wzrostu (może sugerować złamania kompresyjne kręgów)
- u pacjentów z chorobami przewlekłymi lub długotrwałym leczeniem sterydami
- u osób z niedoborami wapnia i witaminy D
Profilaktyka osteoporozy jest szczególnie ważna, ponieważ wcześnie wykryta choroba jest łatwiejsza do opanowania i nie musi prowadzić do inwalidztwa.
Jak się przygotować do badania
Densytometria nie wymaga specjalnego przygotowania. W dniu badania warto unikać przyjmowania suplementów wapnia i witaminy D oraz noszenia ubrań z metalowymi elementami (guziki, suwaki, klamry).
Należy poinformować personel o ewentualnych implantach medycznych oraz ciąży, choć promieniowanie używane w badaniu jest bardzo niskie.
FAQ – najczęstsze pytania pacjentów
Czy badanie densytometryczne jest bolesne?
Nie, to badanie bezbolesne i nieinwazyjne.
Jak często należy wykonywać badanie na osteoporozę?
Zwykle co 2 lata, chyba że lekarz zaleci inaczej.
Czy wynik otrzymam od razu?
W wielu placówkach wynik jest dostępny tego samego dnia.
Czy mogę wykonać badanie bez skierowania?
Tak, w placówkach prywatnych nie jest wymagane skierowanie.
Czy densytometria jest refundowana przez NFZ?
Tak, ale tylko dla osób spełniających określone kryteria i ze skierowaniem.
Czy badanie jest bezpieczne?
Tak, dawka promieniowania jest minimalna i porównywalna z ekspozycją na słońce przez kilka minut.
Artykuł sponsorowany
